[vc_message]Recenzja gry CLASH: Jihad vs. McWorld pierwotnie ukazała się na blogu Prosto z pudła w formie trzyczęściowego „procesu”. Dla wygody czytelników, zamieszczamy całość w formie jednego artykułu.[/vc_message]
1. Portret pamięciowy
Dżihad, konsumpcja, rewolucja, McŚwiat, to słowa które wzbudzają wiele, nie zawsze pozytywnych, emocji. Nic wiec dziwnego, że zapowiedź gry planszowej o starciu dwóch systemów: dążącego do globalizacji McŚwiata i separatystycznego Dżihadu, wzbudziła spore kontrowersje jeszcze przed premierą. Gra CLASH: Jihad vs. McWorld, która została doprowadzona przed oblicze Sądu przez Phalanx Games Polska, już po publikacji w internecie okładki, wywołała fale krytyki. Na szczęście Diablos Polacos i Phalanx Games Polska nie będąc głuchymi na głosy graczy, dokonali zmiany okładki tak, by nie dyskredytowała ona gry przed jej otwarciem.
Czytelników informujemy, że w trakcie procesu przedstawiane będą poszczególne elementy i aspekty gry wraz z komentarzem znanego politologa Benjamina Barbera. Sąd rozpoczyna proces:na ławie oskarżonych zasiada CLASH: Jihad vs. McWorld!
Strefa turystyczna
American Express traktuje dalekie podróże (przywilej McŚwiata) jako safari do egzotycznych zakątków globu, gdzie tubylcze kultury uchowały się jeszcze prawie nietknięte, choć American Express umożliwił kontakty z nimi i ich destrukcję. *
Stary mechanizm w nowej obudowie
Wysoki Sądzie. CLASH: Jihad vs. McWorld to gra autorstwa trzech Polaków: Jaro Andruszkiewicza, Waldka Gumiennego, Michała Ozonia. Do tego grona należy jeszcze dodać dwóch Japończyków: Seiji Kanai, Hayato Kisaragi. Ci ostatni w 2010 roku wydali grę „RRR” (Regality vs. Religion: Revolution), której licencję na międzynarodowe wydanie wykupiło Phalanx Games Polska. Mając już sprawdzony mechanizm, zaczęto szukać fabuły, która lepiej zilustruje tę grę polskiemu (i nie tylko) odbiorcy. Wybrano medialny motyw Arabskiej Wiosny. Jak sam tytuł wskazuje, w interpretacji nie ograniczono się tylko do wydarzeń związanych z falą protestów przetaczających się przez kraje Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu. Przyjęto tutaj koncepcję starcia, które trwa już od kilkudziesięciu lat, obejmującą nie tylko aspekt militarny, ale także (a może przede wszystkim) ekonomiczny i społeczny. Autorzy nie kryją, że jednym ze źródeł inspiracji są teksty Benjamina Babbera .
Szejk
Rozwinięta gospodarka, której dziełem jest McŚwiat, opiera się na samochodzie, niezwykle uzależnionym od ropy naftowej środku transportu symbolizującym zarówno dostatek, jak i indywidualizm i mobilność – cechy liberalnych, demokratycznych społeczeństw. *
Wysoki Sądzie. Choć „Clash…” ma zapożyczoną mechanikę oraz jest grą logiczną, zdaniem oficerów śledczych temat odgrywa tutaj nie tylko rolę marketingową. Jest on dobrze dobranym tłem do mechaniki.
Żołnierz i talib w jednym pudle siedzą…
Wysoki Sądzie. Komponenty gry CLASH: Jihad vs. McWorld zostały zamknięte w niedużym pudle. W przypadku gry logicznej, której czas rozgrywki ma zajmować około 15 minut jest to duża zaleta. Nie zajmuje ono dużo miejsca na półce i nie stwarza trudności w transporcie. Jednocześnie, jak przystało na produkt wypuszczany na rynek McŚwiata, dzięki ciekawej grafice na okładce, ładnie się prezentuje i wzbudza zaciekawienie. Za oprawę graficzną odpowiada Przemysław Wolny, współpracujący także z Wydawnictwem Fabryka Słów.
Pop Star
McŚwiat to przede wszystkim wytwór kultury masowej napędzanej przez niepohamowaną komercję. Wzornik jest amerykański, forma – szykowna, towarami są obrazy. To nowy świat globalnych transakcji, gdzie zamiast starego zawołania „Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!” rozbrzmiewa całkiem nowe: „Konsumenci wszystkich krajów, łączcie się! Wszystko, czego wam potrzeba dostaniecie, gdy zakujemy was w nasze kajdany!”.*
Oficerowie śledczy, po otwarciu pudła, znaleźli sztywną kartonową planszę podzieloną na dziewięć prostokątnych pól oraz 35 kafli wśród których jest jeden fioletowy (startowy), 7 kafli McWorld’u (niebieskie tło), 7 kafli Jihadu (zielone tło) i 17 neutralnych (szare). I to już niemal wszystko.
Ostatnim ze znalezionych w środku elementów jest instrukcja. Phalanx Games Polska kieruje grę na rynek międzynarodowy, dlatego nie dziwi fakt, że w pudełku są instrukcje w czterech językach: polskim, angielskim, niemieckim i francuskim. Jedyne tłumaczenie, którego zabrakło (może ze względów kulturowych, a może nie wzięto go w ogóle pod uwagę) to instrukcja w języku arabskim.
Przemysław Wolny od zarzutów?
Wysoki Sądzie. Stworzenie ilustracji do gry o tak poważnym temacie nie jest rzeczą prostą. Przemysław Wolny zdecydował się na groteskowe grafiki co zdaniem oficerów śledczych jest bardzo dobrym rozwiązaniem. Choć poszczególne kafle mają dość ogólne nazwy wymienione w instrukcji, dzięki sugestywnym ilustracjom każdy z graczy na pewno bez problemu odgadnie kogo mieli na myśli autorzy wprowadzając do gry Prezydenta, Przywódce czy Pop-Star. Ikonografia związana z mechaniką gry także jest czytelna.
Łapówka
Triumf dolara nad wszelkim dobrem publicznym lub prywatnym oznacza nie tylko wprowadzenie idiotycznej komercji na miejsce wartościowej informacji i zróżnicowanej rozrywki, ale i monopolistyczną antytezę społeczeństwa demokratycznego i wolnej cywilizacji, a może i samego kapitalizmu. *
Przemysław Wolny bardzo dobrze wykonał swoją pracę. Jednak nie oznacza to, że jest wolny od zarzutów. Jeden neutralny kafel, „Łapówka”, jest przez nowych graczy często uznawany za kafel McŚwiata. Zabrakło na nim spójności z kolorystyką pozostałych kafli. Na szczęście nie psuje to ogólnej oceny estetyki gry.
Multikulturowe pudło
Jakość wykonania planszy i kafli nie budzi najmniejszych zastrzeżeń. Tym co wzbudziło zaskoczenie i niepokój oficerów śledczych jest brak wypraski w pudełku. Przy transporcie wszystkie kafle latają po całym pudełku i paradoksalnie, jeżeli będzie dochodziło do niszczenia elementów to nie w czasie gry (kafle i plansza są z naprawdę grubej i dobrze sprasowanej tektury), ale podczas jej przewożenia. Dlatego warto zaopatrzyć się w woreczki lub inne elementy, które uporządkują wnętrze pudła. W przeciwnym razie, po otwarciu pudła w sposób bardzo namacalny przekonamy się, że wynikiem niekontrolowanego mieszania się McWorldu i Jihadu jest chaos….
Wysoki Sąd dziękuje za przedstawienie portretu pamięciowego. Ogłaszam przerwę po której głos zabierze oskarżyciel przedstawiając mechanikę gry.
*Fragmet książki Babber B.R., Dżihad kontra McŚwiat, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA, Warszawa, 2007